Ένα μέρος του αλόγιστου δημοσίου χρήματος που ξοδεύει η κοινοβουλευτικοβγδελιμική πλειοψηφία, είναι για τηλεστραβομάρα, οπότε μόνο ταινιούλες καλό είναι να παρακολουθούμε. Παράλληλα σπατάλη ρεμούλα στημένοι διαγωνισμοί και νομοθετήματα υπέρ παρασιτικών κέντρων. Σίγουρα οδηγούμεθα σε μια νέα οικονομική τραγωδία. Η διαπλοκή στην Ελλάδα είναι πολύπλοκη αλλά και μειοψηφική. Και όμως επιβιώνει.. αν το καταλάβουν όλοι μα όλοι οι απέναντι τότε θα ξεκινήσει μια άλλη πορεία όχι εύκολη πάντως για τους εν Ελλάδι ..κολασμένους..
ΤΥΧΑΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗ
Το μαχαίρι κρατάτε στα δόντια,
φονιάδες,
τα ξυλένια σας πόδια στον ώμο,
στρατιώτες,
τα πνιμένα μωρά στην αγκάλη,
μανάδες,
το σχοινί σας θελιά στο λαιμό,
κρεμασμένοι,
κ' ένα τρύπιο πουγγί,
της κλεψιάς μαθημένοι.
ΠΟΙΗΤΙΚΑ: ΒΑΡΝΑΛΗΣ
ΔΕΥΤΕΡΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑ
ΣΕΛ.142.
Χιών η ξεβρακω(ο)φόρος
Τι σας θυμίζει η πρόσφατη χιονοεμπλοκή;
ή καλλίτερα η χιονοδιαπλοκή; (ιδιαίτερα σε
μας τους από 65-70ντάχρονους;
η ώριμους ενηλίκους..η ανώριμους υπερηλίκους)..
Αυτός ο κρατικός, ο έτσι δομημένος κρατικός μηχανισμός, κάτω από οποιαδήποτε "σκέπη" είναι πανέτοιμος να "προδώσει" και να κατασπαράξει το κάθε αφέντη του "δήθεν διαχειριστή", "delivery manager", "δήθεν προϊστάμενο" "δήθεν μεταρρυθμιστή" η και αυτόν που με τις καλύτερες προθέσεις προσπαθεί να βάλει τάξη... Διαχρονικά παραδείγματα αρκετά τραγικοδραματικοκακοδιαχείριση
Τιμούμε φέτος τα 200 χρόνια από τον ξεσηκωμό των προγόνων μας ραγιάδων η και προεστών ακόμα, εναντίον των καταπιεστών μωαμεθανών και των μεσαζόντων τους την 30ετία μεταξύ του 1800-1830 ας πούμε.. γιατί η επανάσταση είχε ξεκινήσει πολύ πριν το '21 από το "φιρμανοχάλασμα" των κλεφτών και των αρματολών το 1804 και η προπαρασκευή της σιγόβραζε στα τσουκάλια από τότε των εναπομείναντων κλεφτών και αρματολών, των τολμηρών, των Φιλικών, του κατώτερου κλήρου, των ενημερωμένων γραμματιζούμενων και ΑΝΑΓΝΩΣΤώΝ και εμπνευσμένων πολιτικών κλπ. Θα σκεφτότανε κάποιος της εποχής του Κολοκοτρώνη να βάλει χέρι στους εθνικούς φούρνους στη Πιάνα που έψηναν και μοίραζαν καρβιέλια για τους πολεμιστές στα ταμπούρια, στα λαγούμια, στα δερβένια, στα Τρίκορφα, στους ακροβολισμούς, στις μάχες για τις αλώσεις των κάστρων της Πελοποννήσου που ήσαν στα χέρια των Τούρκων;
Κ Α Ν Ε Ν Α Σ
Όσοι δείλιαζαν στις μάχες, όσοι υπέγραφαν προσκυνοχάρτια στους αγάδες και πασάδες της Τουρκιάς και δεν μετάνιωναν ο Κολοκοτρώνης διέταζε να τους συλλαμβάνουν να τους δένουν και να τους καίνε το σπίτι.. και αυτό συνέβαινε στη καρδιά της Πελοποννήσου ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια αντεπίθεσης του Κολοκοτρώνη και άλλων οπλαρχηγών κατά της στρατιάς του Ιμπραήμ που προέλαυνε προς την βόρεια Πελοπόννησο.. αν τολμούσε κάποιος να κάνει πίσω; Φωτιά και τσεκούρι.. τον περίμενε. ΔΗΜΟΣΙΟ σημαίνει ΕΘΝΙΚΟ σημαίνει ΕΘΝΙΚΟΣ πλούτος ο τότε φούρνος, τα καρβέλια, το στάρι, οι γαίες, τα τραγιά, τα σφαχτά, τα κατσίκια, τα πρόβατα, η σταφίδα, τα τυροκομικά και ότι άλλο εφοδιάζονταν συνεχώς το στράτευμα τακτικό η άτακτο, πότε με το καλό, πότε με τη φοβέρα. Ο,τι παρήγε ο διψασμένος υπόδουλος λαός το διέθετε μέσω δικτύων για τη λευτεριά. Πόλεμο έκανε.
Και σήμερα έχουμε θεωρώ ένα πόλεμο με οικονομικά, αυταρχικά και επικοινωνιακά μέσα από ντόπια και ξένα κέντρα εξουσίας. Η ΔΕΗ ήταν ΔΗΜΟΣΙΟ ήταν ΕΘΝΙΚΟ ΑΝΤΙΒΑΡΟ στα μονοπώλια και στα καρτέλ. Η διαπλοκή τη κομμάτιασε και με μεγαλοπήρουνα άρχισε να την καταβροχθίζει σαν πίτσα παίρνοντας τα περισσότερα κομμάτια. Ποια οικογένεια θα δέχονταν κάποια από τα μέλη της να παίρναν τα μικρότερα κομμάτια και κάποια από τα μέλη της πχ ο μπαμπάς να χλαπακιάζει τεράστιες ποσότητες με ουρανομήκη μεγαλομετοχοπήρουνα και τα παιδιά και η μαμά μέλη της ίδιας οικογένειας να τρώνε με πηρουνάκια του γλυκού και ο,τι περισσέψει;. Αυτό συμβαίνει σήμερα όχι μόνο στην πρώην ΔΕΗ αλλά και αλλού πχ ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟ και αλλοίμονο να μη συμβεί και στο νερό και ο,τι έχει απομείνει ΔΗΜΟΣΙΟ-ΕΘΝΙΚΟ.
Θα πείτε και τι θα γίνει με τον εκσυγχρονισμό δομών; επιχειρήσεων; οικονομία; νέες τεχνολογίες, ανταγωνισμό; εξαγωγές; Παραγωγή; επενδύσεις; πώς θα γίνουν και ποιοι θα τις κάνουν; Το μεταπρατικό κεφάλαιο; Οι χρυσοθήρες; Οι ηλιοθήρες; Σε τι θεσμικό πλαίσιο θα καθίσουν αυτά και με ποιους κοινωνικούς και οικονομικούς νόμους που δεν θα διαλύουν και όχι ενισχύουν την κοινωνική συνοχή θα προωθηθούν; Η μεσάζοντες μιζάρουν τα γένια τους. Γιατί δεν τολμάνε αντί το σώσιμο των τραπεζών από κοινωνικά ταμεία, να πούν όχι σε αυτές τις μεθόδους των πιστωτών που ζητούν ενέχυρα συνταξεις να καλέσουν το EXTRA QUALITY BRAIN DRAIN ανθρώπινο κεφάλαιο των τελευταίων ετών να επιστρέψει πριμοδοτούμενο και φοροαπαλαγμένο και ΓΙΑΤΙ ΟΧΙ GOLDEN ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ να δουλέψει για την παραγωγική ακόμα και για την πολιτική ανασυγκρότηση της χώρας; με νέες τεχνολογίες με κέφι φρεσκάδα και αισιοδοξία και να προσφέρει στη χώρα γνήσια προστιθέμενη αξία; Η απόδοση θα είναι ελπιδοφόρα, υπολογίσιμη, ανταποδοτική σε ανθρώπινο και σε κεφαλαιουχικό αργότερα κεφάλαιο και όχι σε μίζες ντόπιων και ύπουλων ξένων funds; Θα επέλθει μακροχρόνια κάμψη της αναξιοπιστίας και της απαξίωσης της πολιτικής ζωής του τόπου με στελέχη που δεν θα φοβούνται την ανάμιξή τους στη πολιτική ζωή.
ΠΩΣ; Υπάρχουν προτάσεις και σχέδια κατατεθημένα και θεσμικά και εκτός, πολύ σοβαρά και δυνατά σε καινοτομία από κορυφαίους επιστήμονες αλλά και από συναντήσεις παραγωγικών φορέων υπαίθρου και παραγωγών και εμπορίου. Πόσες φορές ακούστηκε το μότο "νέος αναπτυξιακός νόμος"; Αξιολόγησε κάποιος ή κάποια εθνική αρχή τον προηγούμενο νόμο γιατί δεν απέδωσε για να διορθωθεί και να συμπληρωθεί; ΚΑΝΕΝΑΣ. Ενημερώθηκε επίσημα και ενδελεχώς το ΕΘΝΙΚΟ ακροατήριο; ΟΧΙ.
Το χειρότερο που θα μπορούσε να συμβεί έγινε. Οπισθοδρόμηση στο εργατικό δίκαιο με πολλές νυχτερινές νομοθετικοεπιθέσεις επικροτούμενες από μια πειθήνια κοινοβουλευτική ανεξέλεγκτη πλειοψηφία (είδωλο της διαπλοκής) που αναρριχήθηκε στα έδρανα με δόλο για να παίξει αυτό το κρυφό και ύπουλο ρόλο κρυπτόμενη πίσω από την καλοπληρωμένη τηλεστραβομάρα/τηλεσαβούρα σε επίπεδο ενημέρωσης και lifestyle και γλαμουριάς με ωραία τάχα λόγια σε ειδήσεις και μονόπαντα πάνελ/πανιάρες. Οπισθοδρόμηση στη εκπαίδευση, εγκληματική περικοπή προϋπολογισμού στην υγεία, οπισθοδρομικοί νόμοι, εκβιαστικό μυστικό ξεπέταγμα στα ραφαλο-ύψη τα εξοπλιστικά όπλα και άλλα.
Και θα πείτε γιατί δεν αντιμιλά συντονισμένα ο κοινωνικός ιστός; Αυτό κατά τη γνώμη μου ωριμάζει.. και ζητά από τους πολιτικούς εκφραστές του με κορυφαία την μείζονα αντιπολίτευση να το κάνει με περισσότερη δύναμη με πρωτοτυπία και όλοι μαζί νομίζω το προσπαθούν σε όποια ευκαιρία και με όποια μορφή μπορούν.. Ας ανοίξουμε τα μάτια μας οι απέναντι στη διαπλοκή και ας συσπειρωθούμε αποφασιστικά. Όλα γίνονται. Μόνο του Σπανού τα γένια δεν.. γ... Δεν είναι μόνο η ανικανότητα των κρατούντων, είναι η κρυφή ατζέντα που την έκρυβαν επιμελώς μέχρι τώρα κάτω από τον μανδύα της κοινοβουλιοπλειοψηφίας και της τηλεαποχαύνωσης..
ΑΛΛά,
Καιρός φέρνει τα λάχανα, καιρός τα παραπούλια, δηλαδή, έχει ο καιρός γυρίσματα και χιονοξεβρακώματα.. Ας τα φέρουμε στα μέτρα μας. Ο έχων ώτα ακούειν ακουέτω..
Ευχαριστώ
Χρ.Ρ.
29/01/2022
Εις ΛΙΚΙ
Και πουλήσασι προετοιμασιλίκι
Μαζί και αντριλίκι/επιτελίκι
και πολύ ερπυστριοφοριλίκι
Και αρκετό γραφειοκρατιλίκι
Και φουλ υπουργόσυντονιλίκι
Και όλα βούλιαξαν στο πρώτο
Χιονιλίκι και ξέχασαν χα! κ το
Recordιλίκι..Τί'νε τούτοι ρέ!
Το πιό σύντομο ποιηματάκι:
Ποτέ δεν φανταζόμουνα
πως το όνομά μου
θα γινότανε στιχάκι
#δικο_σας_συναδελφοι
Πότε δεν φανταζόμουνα
Πώς η Βουλή
Κάθε μέρα μια
Κουτοπόνηρη
Τροπολογία θάχει
Μεσάνυχτα και κάτι
#δικο_σας_συναδελφοι
Πότε δεν φανταζόμουνα
Πως τις νύχτες δεν θα
Εκοιμόμουνα για
Να φτιάξω 1 ποιηματάκι
Με τό hagstag
#δικο_σας_συναδελφοι
Μια συνομιλία με μια άγνωστη.
"Εσείς κύριε ΠΣ δεν μπορείτε να μιλάτε διότι είχατε την ευκαιρία να
προσλάβετε όλο το προσωπικό του βοήθεια στο σπίτι πριν από 3 χρόνια και
τώρα έχετε βάλει σε περιπέτειες εργαζόμενους 20 χρόνων που έχουν μείνει
απ έξω λόγω της άθλιας προκήρυξης του ΑΣΕΠ. Οπότε αφήστε κανέναν άλλο να
μιλήσει η βρείτε λύση"
ΜΜ
"είχατε την ευκαιρία" : ανακρίβεια. Το ερώτημα κ η ευθύνη τίθεται στους
επόμενους διοικητές του κράτους που δεν δίνουν συνέχεια σε ένα τόσο
χρήσιμο θεσμό και κομματικοποιούν ακόμα και τις πόρτες των δήμων!
Κύριε
Ρ δεν μπορούμε να μετακινήσουμε τις ευθύνες όσο και αν θα το θέλαμε.
Είχαν 4 χρόνια μέρα πάνω στην μέρα να κάνουν αυτό που περιμέναμε όλοι
από την π.κυβέρνηση. Δεν το έκανε δεν ξέρω για ποιόν λόγο. Συνέχεια
δόθηκε αλλά με εργαζομένους που βρέθηκαν απ έξω μετά από 20
συνεχιζόμενες συμβάσεις. Ας μην τα ρίχνουμε όλα στους άλλους λοιπόν
Κυρία
ΜΜ καλό είναι να ερμηνεύουμε ρεαλιστικά τα υποσχόμενα ("αυτό που
περιμέναμε" όπως λέτε) και να είμαστε έτοιμοι για την επόμενη μάχη με
ένα διεφθαρμένο σύστημα από καταβολής κράτους που ξέρει να ελίσσεται.. Η
π.κυβέρνηση δεν μας φταίει σε τίποτα γιατί και αυτή Έλληνες και
Ελληνίδες την στελέχωσαν όχι υπεράνθρωποι και όχι χωρίς λάθη. Εδώ
χρειάζεται περισσότερη τόλμη, διαφάνεια, δημοκρατία, αξιολόγηση,
λιγότερος μετακλητισμός και πολλά άλλα που συζητούνται στο δημόσιο
διάλογο. Εγώ θα έθετα ερωτήματα όπως γιατί δεν βοήθησα προσωπικά
"υπεράνθρωπα" ώστε ν' αποδώσει (η π.κυβέρνηση) το προσδοκώμενο όφελος
στην κοινωνία ή η ιδία (η π. κυβέρνηση) γιατί δεν θέλησε να πάει μέχρι
τέλος.. αλλά ξέρετε το δημόσιο χρέος (βλέπε ψυχρούς πιστωτές εκτελεστές)
δεν είναι αστεία πράγματα.. υποχρεώνει την Ελλάδα (βλέπε από καταβολής
κράτους και κυβέρνηση Χ.Τρικούπη 1896) να αλλάζει κυβερνήσεις σαν τα
(λερωμένα) υποκάμισα όποιες και αν είναι αυτές.. Όσο για τις "20
συνεχιζόμενες συμβάσεις" η μισή Ελλάδα είναι σε αυτή τη μέγγενη και μεις
που είμαστε στον ιδιωτικό τομέα, στον εργασιακό μας βίο αλλάξαμε πολλές
τουριστικές επιχειρήσεις και σε μερικές περιπτώσεις με πολύ σκληρούς
όρους.. ακόμα και στο τέλος.. μόλις ξανάρθε η δεξιά. Καλή συνέχεια
αγώνας και υπομονή..
ΑΙΝΙΓΜΑ
ΠΟΙΟΙ ΕΙΝΑΙ;
Μάσκα covid-19 με γαλανόλευκη
Θρήσκοι μέχρι δακρύων
Ασορτί μάσκα Covid-19
Φανταχτερές γραβάτες
Θρήσκοι μέχρι δακρύων
Ασορτί μάσκα Covid-19
Φανταχτερές γραβάτες
Κοινωνική υποκρισία
Πολιτική υποκρισία
Πολιτική υποκρισία
Φονική «εποποιία»
Ακριβά κοστούμια
Ακριβά κοστούμια
Ηθική κατάπτωση
Εξαγορά ψήφων
Σινιέ παπούτσια
Παιχνιδιάριδες
Αδιευκρίνιστοι
Προκλητικοί
Τζιπάρες
Αλαζόνες
Θρασείς
Κενοί
Εξαγορά ψήφων
Σινιέ παπούτσια
Παιχνιδιάριδες
Αδιευκρίνιστοι
Προκλητικοί
Τζιπάρες
Αλαζόνες
Θρασείς
Κενοί
Τίποτα
Ποιοί είναι;
Ποιοί είναι;
ΞΕΝΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΥΠΟΘΕΣΗ ΤΟΥΛΟΥΠΑΚΗ
«Η Ελένη Τουλουπάκη είναι η πιο γνωστή εισαγγελέας στην Ελλάδα.
Η 57χρονη θεωρούνταν ορκισμένη μαχήτρια κατά της διαφθοράς και
διερεύνησε μερικές από τις μεγαλύτερες οικονομικές υποθέσεις σε ελληνικά
δικαστήρια.» Έτσι προλογίζει την πρώην επικεφαλής της Εισαγγελίας
Διαφθοράς που συνέδεσε το όνομά της με το σκάνδαλο της
φαρμακοβιομηχανίας Novartis, το Spiegel, στο οποίο παραχώρησε
συνέντευξη.
«Ένα σκάνδαλο που κλόνισε το ελληνικό σύστημα», με την φαρμακοβιομηχανία να κατηγορείται για «δωροδοκίες εκατομμύριων ευρώ σε πολιτικούς, δημόσιους υπαλλήλους και εργαζομένους νοσοκομείων προκειμένου να κρατήσει τεχνητά υψηλά τις τιμές και να αποκτήσει καλύτερη πρόσβαση στην ελληνική αγορά».
Όπως παρατηρεί το Spiegel «μετά την ανάληψη της πρωθυπουργίας από τη συντηρητική κυβέρνηση το καλοκαίρι του 2019, η κατεύθυνση της έρευνας άλλαξε. Ξαφνικά οι κατήγοροι έγιναν κατηγορούμενοι».
Αναφερόμενη στην θητεία της ως Εισαγγελέας Διαφθοράς και τη διερεύνηση του φακέλου Novartis η Ελένη Τουλουπάκη αναφέρει: «Εξετάσαμε επίσης τη συμμετοχή πολιτικών. Η υπόθεση θα μπορούσε μελλοντικά να χρησιμεύσει στα πανεπιστήμια ως αναφορά για τις διεθνείς επιπτώσεις της διαφθοράς».
Σε ερώτηση σχετικά με τους λόγους για τους οποίους η έρευνα σταμάτησε με την αλλαγή κυβέρνησης το 2019 η Ελένη Τουλουπάκη απαντά: «Η έρευνά μας ήρθε σε σύγκρουση με τα ισχυρά πολιτικά συμφέροντα της χώρας. Οι εμπλεκόμενοι ένωσαν τις δυνάμεις τους για να σταματήσουν την έρευνα και να τιμωρήσουν εμένα και τους συναδέλφους μου από την εισαγγελία, αλλά και δημοσιογράφους που ερεύνησαν υποδειγματικά την υπόθεση. Στόχος τους είναι να περάσουν το μήνυμα ότι είναι άθικτοι. Εάν επικρατήσουν αυτά τα συμφέροντα, θα σημάνει το τέλος του κράτους δικαίου στην Ελλάδα».
«Παράνομη πολιτική δίωξη»
H Ελένη Τουλουπάκη απαντά μεταξύ άλλων σε όσους την κατηγορούν για «συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση», η οποία απέβλεπε στην άσκηση πίεση σε πολιτικούς προς εξυπηρέτηση των συμφερόντων της Novartis. «Υπηρέτησα πιστά στο δικαστικό σώμα επί 22 χρόνια. Δεν υπήρξα ποτέ επιρρεπής σε πολιτικές πιέσεις. Δεν έχω σκεφτεί ποτέ με όρους πολιτικής σκοπιμότητας. Κανένας πολιτικός δεν μας έχει επηρεάσει» απαντά.
Σε άλλο σημείο σημειώνει για τις κατηγορίες και τη διαδικασία σε βάρος της: «Η εισαγγελέας που ήγειρε τις κατηγορίες εναντίον μου είπε ότι βασίζεται μόνο στα πορίσματα μιας κοινοβουλευτικής επιτροπής, η οποία ελέγχεται από την κυβερνητική πλειοψηφία. Υπήρξαν ορισμένες παραβιάσεις του κράτους δικαίου που σίγουρα θα καταδικαστούν από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων».
Η ίδια βρέθηκε την περασμένη εβδομάδα στις Βρυξέλλες προκειμένου να μιλήσει για την υπόθεσή της. Τι επιδιώκει; «Υπερασπίζομαι τη φήμη της ελληνικής δικαιοσύνης και τη δική μου τιμή, όπου και όπως μπορώ. Εφιστώ την προσοχή στις παραβάσεις του κράτους δικαίου στην ΕΕ διότι θεωρώ την ΕΕ διευρυμένη πατρίδα μου. Το ερώτημα δεν είναι τι περιμένω, αλλά πώς τα θεσμικά όργανα της ΕΕ θα ανταποκριθούν στις προσδοκίες των ευρωπαίων πολιτών.»
Κλείνοντας αναφέρει στο Spiegel: «Η εξέλιξη της υπόθεσης θα είναι η λυδία λίθος για τους ελληνικούς θεσμούς. Βέβαιο είναι ότι άνθρωποι που έκαναν τη δουλειά τους, που έκαναν το καθήκον τους, διώκονται πλέον με παράνομες και άκυρες μεθόδους. Από την ίδρυσή της η Ελλάδα είναι μια χώρα, όπου η διαφθορά ευδοκιμεί ανεξέλεγκτα.»
Πηγή: dw.com
ΞΕΝΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΥΠΟΘΕΣΗ ΡΗΤΡΑΣ ΑΝΑΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣΓιώργος Σταθάκης: Πώς θα μειωθούν οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος
Ο λογαριασμός του ρεύματος περιλαμβάνει τέσσερα διακριτά στοιχεία. Την τιμή του ρεύματος που καταναλώνει κάποιος (και προμηθεύεται από τη ΔΕΗ ή από ιδιώτη πάροχο), το κόστος μεταφοράς του ρεύματος (ΑΔΜΗΕ, ΔΕΔΔΗΕ), το τέλος υπέρ των ΑΠΕ και τις εισπράξεις υπέρ τρίτων (δημοτικά τέλη, ΕΡΤ, κλπ). Το ΦΠΑ είναι 6% μετά τη μείωση που έγινε επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Η πρώτη αύξηση του ρεύματος έγινε επί ΝΔ (περίπου 10%), μόλις ανέλαβε, στο πλαίσιο της αύξησης των εσόδων της ΔΕΗ, που πρακτικά ακύρωσε τη μείωση του ΦΠΑ. Συνεπώς η τιμή του ρεύματος καθαυτή αποτελούσε, πριν από την κρίση, περίπου το 50% του λογαριασμού.
Η παραγωγή ενέργειας αποτελείται κατά 30% από ΑΠΕ, 10% από λιγνίτη, 45% από φυσικό αέριο, 5% από πετρέλαιο (νησιά) και 10% εισαγωγές. Άρα η αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου αφορά το 25% του τελικού λογαριασμού και ο τριπλασιασμός (ή κατά περιόδους ο τετραπλασιασμός της τιμής) προκαλεί μια αύξηση του λογαριασμού γύρω στο 50%.
Οι τιμές του ρεύματος στην Ευρώπη αυξήθηκαν μέσα στην κρίση κατά 25% και στην Ελλάδα 70%. Οι λόγοι είναι τρεις. Το διαφορετικό ειδικό βάρος του φυσικού αερίου, η έκταση της προθεσμιακής αγοράς ή άλλως το πόση ενέργεια διοχετεύεται μέσω του χρηματιστηρίου ενέργειας, ο τρόπος προσδιορισμού της τιμής στην χονδρική αγορά και ο τρόπος προσδιορισμού της τιμής στη λιανική (ο ρόλος της ρήτρας αναπροσαρμογής).
Το πρώτο έχει να κάνει με το πόση ενέργεια παράγεται από κάθε πηγή, και σε χώρες με πολλά πυρηνικά, άνθρακα ή ΑΠΕ ο αντίκτυπος της ανόδου της τιμής του φυσικού αερίου ήταν μικρότερος. Η Ελλάδα έχει από τα υψηλότερα ποσοστά συμμετοχής του φυσικού αερίου και λόγω της «βίαιης απολιγνιτοποίησης», που από 15% περίπου το πήγε στο 3%, για να το επαναφέρει στο 10% μέσα στην κρίση.
Δεύτερον η Ελλάδα έχει σχεδόν 100% σποτ αγορά. Ενώ η προθεσμιακή αγορά, -τα διμερή συμβόλαια με βιομηχανίες επιχειρήσεις και καταναλωτές είναι το 50% της αγοράς ενέργειας στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Αυτό εκ των πραγμάτων προκαλεί πιο ομαλές και ήπιες αυξομειώσεις.
Τρίτον τα μέτρα που ληφθήκαν από τις κυβερνήσεις σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες για να μειωθεί το ειδικό βάρος του χρηματιστηρίου ενέργειας που λειτουργεί με την «οριακή τιμή», της ακριβότερης δηλαδή πηγής και συμπαρασύρει τις φτηνότερες.
Τέταρτον τη ρήτρα αναπροσαρμογής που καθορίζει και τον τρόπο επιμερισμού του ρίσκου από τις αυξομειώσεις των τιμών και που, στο προκείμενο, με το 100% που ισχύει στην Ελλάδα, είναι απόλυτα σε βάρος του καταναλωτή και υπέρ των εταιρειών.
Άρα αναλύοντας τον λογαριασμό του ρεύματος προκύπτει ότι όλα τα στοιχεία έχουν μείνει ίδια με εξαίρεση το φυσικό αέριο. Μέχρι στιγμής οι λογαριασμοί ρεύματος ακολουθούν την τιμή του φυσικού αερίου, άρα έχουν σχεδόν υπερδιπλασιαστεί με το ένα τρίτο να επιστρέφεται ως έκπτωση (από τη ΔΕΗ) ή μέσω των κρατικών επιδοτήσεων, αφήνοντας μία καθαρή αύξηση γύρω στο 70%.
Τρόποι μείωσης της τιμής του ρεύματος
Πέρα από την επιδότηση της τιμής του ρεύματος για το σύνολο των νοικοκυριών ή ειδικά μέτρα για τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά, ή τα μέτρα για το σύνολο των επιχειρήσεων ή διαφόρων οικονομικών κατηγοριών (αγρότες, βιομηχανία), υπάρχουν διάφοροι τρόποι παρέμβασης στην αγορά ενέργειας προκειμένου να ελεγχθούν οι αυξήσεις των τιμών ενέργειας (και να αποφευχθούν υπερβολικά κέρδη των εταιρειών). Η μείωση της τιμής του ρεύματος αφορά πρωτίστως παρεμβάσεις που επιδιώκουν να αλλάξουν τον τρόπο λειτουργίας της αγοράς ενέργειας και να απομονώσουν την επίδραση που έχει το φυσικό αέριο.
1. Η τιμή της χονδρικής αγοράς προσδιορίζεται με βάση το μέσο και όχι το οριακό κόστος.
Ο τρόπος αυτός επιλέχθηκε από την Ισπανία και την Πορτογαλία. Αυτές κρίθηκαν από την Κομισιόν ότι αποτελούν με μια έννοια «νησί», επειδή έχουν μικρές διασυνδέσεις με την ενεργειακή αγορά της υπόλοιπης Ευρώπης. Έτσι πρακτικά επετράπη η τροποποίηση της λειτουργίας του Χρηματιστηρίου Ενέργειας και ο προσδιορισμός της τιμής όχι με βάση την οριακή, αλλά με βάση τη μέση τιμή. Αυτή τελικά μεταφέρεται στον καταναλωτή. Η τιμή αυτή προσδιορίζεται από τις ΑΠΕ, τον άνθρακα (και τα πυρηνικά για την Ισπανία). Για αυτές τις πηγές μπήκε ένα πλαφόν 50 ευρώ η μεγαβατόρα. Μετά λειτουργεί διακριτά η αγορά με τις μονάδες φυσικού αερίου. Εκεί η τιμή διαμορφώνεται, ας πούμε στα 250 ευρώ. Οι παραγωγοί με φυσικό αέριο αποζημιώνονται για τη διαφορά, και το κόστος αυτό της αποζημίωσης, διαχέεται στο σύνολο των καταναλωτών. Έτσι η τιμή που φθάνει στον καταναλωτή είναι η μέση τιμή, ας πούμε υποθετικά περίπου στα 100-120 ευρώ.
Η μέση τιμή θα είναι ακόμα πιο χαμηλή αν μπαίνουν περισσότερες ΑΠΕ και περισσότερος ‘άνθρακας στο σύστημα. Η τιμή στην χονδρική του φυσικού αερίου ελέγχεται από τη Ρυθμιστική Αρχή, με βάση το κοστολόγιο των εταιρειών φυσικού αερίου, που προσδιορίζεται με βάση το μεταβλητό τους κόστος και ένα πολύ μικρό ποσοστό κέρδους (περίπου 2-6% είναι στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες). Εάν ξεφεύγει η τιμή παρεμβαίνει η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας στην χονδρική τιμή, ή έχει εκ των προτέρων ορίσει το ανώτατο πλαφόν με βάση τα στοιχεία που έχει.
Στην Ελλάδα η λύση αυτή μπορεί να εφαρμοστεί. Η «αγορά της επόμενης μέρας», όπου διοχετεύεται το σύνολο σχεδόν της ενέργειας (με τις μικροδιορθώσεις της ημερήσιας αγοράς και του συμψηφισμού), μπορεί να ρυθμιστεί με πλαφόν ανάλογα με την προέλευση της πηγής και το κόστος παραγωγής των λιγνιτικών μονάδων και των μονάδων φυσικού αερίου. Η ΡΑΕ μέχρι στιγμής είναι παθητικός παρατηρητής της αγοράς ενέργειας. Πότε και πως μπορεί να παρέμβει είναι δοκιμασμένο. Η εμπειρία υπάρχει (από την εφαρμογή των ΝΟΜΕ, την υποχρεωτική δηλαδή πώληση ενέργειας από τη ΔΕΗ στους ιδιώτες ανταγωνιστές της). Με την ίδια μεθοδολογία μπορεί σήμερα να αποτυπώνεται το πραγματικό κόστος και το φυσιολογικό κέρδος των 9 μονάδων φυσικού αερίου και των λιγνιτικών που λειτουργούν. Είναι μία εφικτή άσκηση για τη ΡΑΕ, προκειμένου να θέτει πλαφόν σε τακτά διαστήματα στην χονδρική αγορά.
Με βάση τα σημερινά δεδομένα ΑΠΕ και λιγνίτης κοστίζουν μεσοσταθμικά γύρω στα 100 ευρ. Η μέση τιμή για το φυσικό αέριο να κινείται στα 200 – 230 ευρώ. Η μέση τιμή θα κινηθεί σε σαφώς πιο λογικά επίπεδα, μειώνοντας στο μισό τις αυξήσεις στην τελική τιμή που σήμερα περνάνε στον καταναλωτή.
2. Πλαφόν στην τιμή της λιανικής αγοράς
Είναι η βρετανική λύση, που έχει πλαφόν στη τιμή του ρεύματος στη λιανική αγορά που αναθεωρείται δύο φορές το χρόνο. Πρακτικά το μέτρο αυτό ελέγχει την τελική τιμή στον καταναλωτή. Οι παραγωγοί ενέργειας (το σύστημα είναι πλήρως ιδιωτικοποιημένο), πωλούν ενέργεια ελεύθερα στη χονδρική αγορά, που εκ των πραγμάτων όμως δεν μπορεί να μεταφερθεί στον καταναλωτή, καθώς η αύξηση της τιμής στον καταναλωτή, αποφασίζεται από την βρετανική ΡΑΕ, ανά εξάμηνο. Το προηγούμενο εξάμηνο δόθηκε αύξηση περίπου 30%.
Το σύστημα αυτό προφανώς πιέζει τα κέρδη των εταιρειών. Πολλές μικρές, κυρίως εμπορικές εταιρείες που οδηγήθηκαν στην χρεοκοπία, (και τη μεταφορά πελατών στις μεγάλες), ή στην στήριξη τους από την κυβέρνηση εφόσον τα οικονομικά τους κρίθηκαν πιο βιώσιμα. Αντίθετα οι καθετοποιημένες εταιρείες προσαρμόστηκαν.
Η λύση αυτή για την Ελλάδα σημαίνει την αναστολή της ρήτρας αναπροσαρμογής, ή μάλλον την επιβολή πλαφόν στη ρήτρα αναπροσαρμογής, για ένα χρονικό διάστημα 6 μηνών ή ενός χρόνου (ας υποθέσουμε μέγιστη αναπροσαρμογή 30%), χωρίς περαιτέρω παρεμβάσεις στη αγορά ενέργειας. Καθώς η ΔΕΗ και οι ιδιωτικές εταιρείες είναι καθετοποιημένες το μέτρο αυτό είναι απόλυτα εφαρμόσιμο. Όπως δείχνουν και τα οικονομικά αποτελέσματα των εταιρειών ενέργειας του 2021, όλες παρουσιάζουν μεγάλα κέρδη από την παραγωγή ενέργειας, και αρνητικά αποτελέσματα από την προμήθεια και το εμπόριο ενέργειας. Συνολικά όμως πολύ βελτιωμένα αποτελέσματα και νομιμοποιούν την ιδέα των «υπερκερδών» μέσα στην κρίση. Συνεπώς η επιβολή πλαφόν στη λιανική είναι απόλυτα ρεαλιστική λύση. Ο καθαρά εμπορικός κλάδος είναι μικρός και εύκολα μπορούν να ληφθούν μέτρα στήριξης.
Η ρήτρα αναπροσαρμογής του 100% είναι απαράδεκτη και δεν συνάδει με τις σαφείς οδηγίες της Κομισιόν για την προστασία του καταναλωτή. Εφαρμόζεται από την αρχή από τις ιδιωτικές εταιρείες και υπάρχει στα συμβόλαια με τους καταναλωτές (σε ψηλά γράμματα ή μη). Η ΔΕΗ που δεν είχε ρήτρα αναπροσαρμογής επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, μέχρι το 2019, άρχισε να την εισάγει στα συμβόλαια της μετά. Από ένα σημείο και πέρα κινείται σε μία «γκρίζα ζώνη», καθώς αναθεωρεί τα τιμολόγια της χωρίς να έχει ρητές συμβάσεις με ρήτρα αναπροσαρμογής. Σε κάθε περίπτωση η ρήτρα αναπροσαρμογής αποτελεί νόμο που τροποποιείται και εύκολα μπορεί να επιβληθεί πλαφόν.
Όποια λύση και να επιλεγεί θα επαναφέρει ρεαλιστικά τα τιμολόγια του ρεύματος σε επίπεδα αυξήσεων κοντά στο 30-35%, περίπου δηλαδή στο μισό των αυξήσεων που υπάρχουν αυτή τη στιγμή. Από εκεί κει πέρα η πολιτική των επιδοτήσεων μπορεί να ελαφρύνει τα νοικοκυριά που είναι αντιμέτωπα με την ενεργειακή φτώχεια, να στηρίξει ευρύτερες κοινωνικές ομάδες ή κλάδους και ομάδες επιχειρήσεων. Ενώ εάν συνδυαστεί με την επέκταση της προθεσμιακής αγοράς, την ενίσχυση του λιγνίτη, την ενθάρρυνση της αποκεντρωμένης παραγωγής ΑΠΕ από νοικοκυριά και ενεργειακές κοινότητες, γρήγορα και αποτελεσματικά προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας, και φυσικά τη διαφοροποίηση των πηγών φυσικού αερίου, μπορεί να δημιουργήσει πιο ασφαλή δεδομένα για την παρατεταμένη ενεργειακή κρίση που έχουμε μπροστά μας.
*Ο Γιώργος Σταθάκης είναι καθηγητής Οικονομικών και πρώην Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας
Πηγή: ieidiseis.gr
Ο λογαριασμός του ρεύματος περιλαμβάνει τέσσερα διακριτά στοιχεία. Την τιμή του ρεύματος που καταναλώνει κάποιος (και προμηθεύεται από τη ΔΕΗ ή από ιδιώτη πάροχο), το κόστος μεταφοράς του ρεύματος (ΑΔΜΗΕ, ΔΕΔΔΗΕ), το τέλος υπέρ των ΑΠΕ και τις εισπράξεις υπέρ τρίτων (δημοτικά τέλη, ΕΡΤ, κλπ). Το ΦΠΑ είναι 6% μετά τη μείωση που έγινε επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Η πρώτη αύξηση του ρεύματος έγινε επί ΝΔ (περίπου 10%), μόλις ανέλαβε, στο πλαίσιο της αύξησης των εσόδων της ΔΕΗ, που πρακτικά ακύρωσε τη μείωση του ΦΠΑ. Συνεπώς η τιμή του ρεύματος καθαυτή αποτελούσε, πριν από την κρίση, περίπου το 50% του λογαριασμού.
Η παραγωγή ενέργειας αποτελείται κατά 30% από ΑΠΕ, 10% από λιγνίτη, 45% από φυσικό αέριο, 5% από πετρέλαιο (νησιά) και 10% εισαγωγές. Άρα η αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου αφορά το 25% του τελικού λογαριασμού και ο τριπλασιασμός (ή κατά περιόδους ο τετραπλασιασμός της τιμής) προκαλεί μια αύξηση του λογαριασμού γύρω στο 50%.
Οι τιμές του ρεύματος στην Ευρώπη αυξήθηκαν μέσα στην κρίση κατά 25% και στην Ελλάδα 70%. Οι λόγοι είναι τρεις. Το διαφορετικό ειδικό βάρος του φυσικού αερίου, η έκταση της προθεσμιακής αγοράς ή άλλως το πόση ενέργεια διοχετεύεται μέσω του χρηματιστηρίου ενέργειας, ο τρόπος προσδιορισμού της τιμής στην χονδρική αγορά και ο τρόπος προσδιορισμού της τιμής στη λιανική (ο ρόλος της ρήτρας αναπροσαρμογής).
Το πρώτο έχει να κάνει με το πόση ενέργεια παράγεται από κάθε πηγή, και σε χώρες με πολλά πυρηνικά, άνθρακα ή ΑΠΕ ο αντίκτυπος της ανόδου της τιμής του φυσικού αερίου ήταν μικρότερος. Η Ελλάδα έχει από τα υψηλότερα ποσοστά συμμετοχής του φυσικού αερίου και λόγω της «βίαιης απολιγνιτοποίησης», που από 15% περίπου το πήγε στο 3%, για να το επαναφέρει στο 10% μέσα στην κρίση.
Δεύτερον η Ελλάδα έχει σχεδόν 100% σποτ αγορά. Ενώ η προθεσμιακή αγορά, -τα διμερή συμβόλαια με βιομηχανίες επιχειρήσεις και καταναλωτές είναι το 50% της αγοράς ενέργειας στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Αυτό εκ των πραγμάτων προκαλεί πιο ομαλές και ήπιες αυξομειώσεις.
Τρίτον τα μέτρα που ληφθήκαν από τις κυβερνήσεις σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες για να μειωθεί το ειδικό βάρος του χρηματιστηρίου ενέργειας που λειτουργεί με την «οριακή τιμή», της ακριβότερης δηλαδή πηγής και συμπαρασύρει τις φτηνότερες.
Τέταρτον τη ρήτρα αναπροσαρμογής που καθορίζει και τον τρόπο επιμερισμού του ρίσκου από τις αυξομειώσεις των τιμών και που, στο προκείμενο, με το 100% που ισχύει στην Ελλάδα, είναι απόλυτα σε βάρος του καταναλωτή και υπέρ των εταιρειών.
Άρα αναλύοντας τον λογαριασμό του ρεύματος προκύπτει ότι όλα τα στοιχεία έχουν μείνει ίδια με εξαίρεση το φυσικό αέριο. Μέχρι στιγμής οι λογαριασμοί ρεύματος ακολουθούν την τιμή του φυσικού αερίου, άρα έχουν σχεδόν υπερδιπλασιαστεί με το ένα τρίτο να επιστρέφεται ως έκπτωση (από τη ΔΕΗ) ή μέσω των κρατικών επιδοτήσεων, αφήνοντας μία καθαρή αύξηση γύρω στο 70%.
Τρόποι μείωσης της τιμής του ρεύματος
Πέρα από την επιδότηση της τιμής του ρεύματος για το σύνολο των νοικοκυριών ή ειδικά μέτρα για τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά, ή τα μέτρα για το σύνολο των επιχειρήσεων ή διαφόρων οικονομικών κατηγοριών (αγρότες, βιομηχανία), υπάρχουν διάφοροι τρόποι παρέμβασης στην αγορά ενέργειας προκειμένου να ελεγχθούν οι αυξήσεις των τιμών ενέργειας (και να αποφευχθούν υπερβολικά κέρδη των εταιρειών). Η μείωση της τιμής του ρεύματος αφορά πρωτίστως παρεμβάσεις που επιδιώκουν να αλλάξουν τον τρόπο λειτουργίας της αγοράς ενέργειας και να απομονώσουν την επίδραση που έχει το φυσικό αέριο.
1. Η τιμή της χονδρικής αγοράς προσδιορίζεται με βάση το μέσο και όχι το οριακό κόστος.
Ο τρόπος αυτός επιλέχθηκε από την Ισπανία και την Πορτογαλία. Αυτές κρίθηκαν από την Κομισιόν ότι αποτελούν με μια έννοια «νησί», επειδή έχουν μικρές διασυνδέσεις με την ενεργειακή αγορά της υπόλοιπης Ευρώπης. Έτσι πρακτικά επετράπη η τροποποίηση της λειτουργίας του Χρηματιστηρίου Ενέργειας και ο προσδιορισμός της τιμής όχι με βάση την οριακή, αλλά με βάση τη μέση τιμή. Αυτή τελικά μεταφέρεται στον καταναλωτή. Η τιμή αυτή προσδιορίζεται από τις ΑΠΕ, τον άνθρακα (και τα πυρηνικά για την Ισπανία). Για αυτές τις πηγές μπήκε ένα πλαφόν 50 ευρώ η μεγαβατόρα. Μετά λειτουργεί διακριτά η αγορά με τις μονάδες φυσικού αερίου. Εκεί η τιμή διαμορφώνεται, ας πούμε στα 250 ευρώ. Οι παραγωγοί με φυσικό αέριο αποζημιώνονται για τη διαφορά, και το κόστος αυτό της αποζημίωσης, διαχέεται στο σύνολο των καταναλωτών. Έτσι η τιμή που φθάνει στον καταναλωτή είναι η μέση τιμή, ας πούμε υποθετικά περίπου στα 100-120 ευρώ.
Η μέση τιμή θα είναι ακόμα πιο χαμηλή αν μπαίνουν περισσότερες ΑΠΕ και περισσότερος ‘άνθρακας στο σύστημα. Η τιμή στην χονδρική του φυσικού αερίου ελέγχεται από τη Ρυθμιστική Αρχή, με βάση το κοστολόγιο των εταιρειών φυσικού αερίου, που προσδιορίζεται με βάση το μεταβλητό τους κόστος και ένα πολύ μικρό ποσοστό κέρδους (περίπου 2-6% είναι στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες). Εάν ξεφεύγει η τιμή παρεμβαίνει η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας στην χονδρική τιμή, ή έχει εκ των προτέρων ορίσει το ανώτατο πλαφόν με βάση τα στοιχεία που έχει.
Στην Ελλάδα η λύση αυτή μπορεί να εφαρμοστεί. Η «αγορά της επόμενης μέρας», όπου διοχετεύεται το σύνολο σχεδόν της ενέργειας (με τις μικροδιορθώσεις της ημερήσιας αγοράς και του συμψηφισμού), μπορεί να ρυθμιστεί με πλαφόν ανάλογα με την προέλευση της πηγής και το κόστος παραγωγής των λιγνιτικών μονάδων και των μονάδων φυσικού αερίου. Η ΡΑΕ μέχρι στιγμής είναι παθητικός παρατηρητής της αγοράς ενέργειας. Πότε και πως μπορεί να παρέμβει είναι δοκιμασμένο. Η εμπειρία υπάρχει (από την εφαρμογή των ΝΟΜΕ, την υποχρεωτική δηλαδή πώληση ενέργειας από τη ΔΕΗ στους ιδιώτες ανταγωνιστές της). Με την ίδια μεθοδολογία μπορεί σήμερα να αποτυπώνεται το πραγματικό κόστος και το φυσιολογικό κέρδος των 9 μονάδων φυσικού αερίου και των λιγνιτικών που λειτουργούν. Είναι μία εφικτή άσκηση για τη ΡΑΕ, προκειμένου να θέτει πλαφόν σε τακτά διαστήματα στην χονδρική αγορά.
Με βάση τα σημερινά δεδομένα ΑΠΕ και λιγνίτης κοστίζουν μεσοσταθμικά γύρω στα 100 ευρ. Η μέση τιμή για το φυσικό αέριο να κινείται στα 200 – 230 ευρώ. Η μέση τιμή θα κινηθεί σε σαφώς πιο λογικά επίπεδα, μειώνοντας στο μισό τις αυξήσεις στην τελική τιμή που σήμερα περνάνε στον καταναλωτή.
2. Πλαφόν στην τιμή της λιανικής αγοράς
Είναι η βρετανική λύση, που έχει πλαφόν στη τιμή του ρεύματος στη λιανική αγορά που αναθεωρείται δύο φορές το χρόνο. Πρακτικά το μέτρο αυτό ελέγχει την τελική τιμή στον καταναλωτή. Οι παραγωγοί ενέργειας (το σύστημα είναι πλήρως ιδιωτικοποιημένο), πωλούν ενέργεια ελεύθερα στη χονδρική αγορά, που εκ των πραγμάτων όμως δεν μπορεί να μεταφερθεί στον καταναλωτή, καθώς η αύξηση της τιμής στον καταναλωτή, αποφασίζεται από την βρετανική ΡΑΕ, ανά εξάμηνο. Το προηγούμενο εξάμηνο δόθηκε αύξηση περίπου 30%.
Το σύστημα αυτό προφανώς πιέζει τα κέρδη των εταιρειών. Πολλές μικρές, κυρίως εμπορικές εταιρείες που οδηγήθηκαν στην χρεοκοπία, (και τη μεταφορά πελατών στις μεγάλες), ή στην στήριξη τους από την κυβέρνηση εφόσον τα οικονομικά τους κρίθηκαν πιο βιώσιμα. Αντίθετα οι καθετοποιημένες εταιρείες προσαρμόστηκαν.
Η λύση αυτή για την Ελλάδα σημαίνει την αναστολή της ρήτρας αναπροσαρμογής, ή μάλλον την επιβολή πλαφόν στη ρήτρα αναπροσαρμογής, για ένα χρονικό διάστημα 6 μηνών ή ενός χρόνου (ας υποθέσουμε μέγιστη αναπροσαρμογή 30%), χωρίς περαιτέρω παρεμβάσεις στη αγορά ενέργειας. Καθώς η ΔΕΗ και οι ιδιωτικές εταιρείες είναι καθετοποιημένες το μέτρο αυτό είναι απόλυτα εφαρμόσιμο. Όπως δείχνουν και τα οικονομικά αποτελέσματα των εταιρειών ενέργειας του 2021, όλες παρουσιάζουν μεγάλα κέρδη από την παραγωγή ενέργειας, και αρνητικά αποτελέσματα από την προμήθεια και το εμπόριο ενέργειας. Συνολικά όμως πολύ βελτιωμένα αποτελέσματα και νομιμοποιούν την ιδέα των «υπερκερδών» μέσα στην κρίση. Συνεπώς η επιβολή πλαφόν στη λιανική είναι απόλυτα ρεαλιστική λύση. Ο καθαρά εμπορικός κλάδος είναι μικρός και εύκολα μπορούν να ληφθούν μέτρα στήριξης.
Η ρήτρα αναπροσαρμογής του 100% είναι απαράδεκτη και δεν συνάδει με τις σαφείς οδηγίες της Κομισιόν για την προστασία του καταναλωτή. Εφαρμόζεται από την αρχή από τις ιδιωτικές εταιρείες και υπάρχει στα συμβόλαια με τους καταναλωτές (σε ψηλά γράμματα ή μη). Η ΔΕΗ που δεν είχε ρήτρα αναπροσαρμογής επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, μέχρι το 2019, άρχισε να την εισάγει στα συμβόλαια της μετά. Από ένα σημείο και πέρα κινείται σε μία «γκρίζα ζώνη», καθώς αναθεωρεί τα τιμολόγια της χωρίς να έχει ρητές συμβάσεις με ρήτρα αναπροσαρμογής. Σε κάθε περίπτωση η ρήτρα αναπροσαρμογής αποτελεί νόμο που τροποποιείται και εύκολα μπορεί να επιβληθεί πλαφόν.
Όποια λύση και να επιλεγεί θα επαναφέρει ρεαλιστικά τα τιμολόγια του ρεύματος σε επίπεδα αυξήσεων κοντά στο 30-35%, περίπου δηλαδή στο μισό των αυξήσεων που υπάρχουν αυτή τη στιγμή. Από εκεί κει πέρα η πολιτική των επιδοτήσεων μπορεί να ελαφρύνει τα νοικοκυριά που είναι αντιμέτωπα με την ενεργειακή φτώχεια, να στηρίξει ευρύτερες κοινωνικές ομάδες ή κλάδους και ομάδες επιχειρήσεων. Ενώ εάν συνδυαστεί με την επέκταση της προθεσμιακής αγοράς, την ενίσχυση του λιγνίτη, την ενθάρρυνση της αποκεντρωμένης παραγωγής ΑΠΕ από νοικοκυριά και ενεργειακές κοινότητες, γρήγορα και αποτελεσματικά προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας, και φυσικά τη διαφοροποίηση των πηγών φυσικού αερίου, μπορεί να δημιουργήσει πιο ασφαλή δεδομένα για την παρατεταμένη ενεργειακή κρίση που έχουμε μπροστά μας.
*Ο Γιώργος Σταθάκης είναι καθηγητής Οικονομικών και πρώην Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας
Πηγή: ieidiseis.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου